مدیریت فجایع مجموعه‌ای از چاره جویی‌ها و تصمیماتی است که در مقابله با بحران یا فاجعه انجام می‌گیرد و هدف آن کاهش روند بحران، کنترل و کاهش و رفع آن است. فجایع عموماً غیر قابل پیش بینی اند یعنی نمی توان پیش بینی کرد که کی و در کجا اتفاق می افتند. آنها آثار مخربی دارند و مردمی که تا قبل از فجایع نیازمند کمک نبودند به محض وقوع فجایع نیازمند کمک می شوند. فجایع ماهیت و آثاری طولانی و استهلاکی دارند. در وضعیت فاجعه آمیز معمولاً تصمیم گیری تحت شرایط وخیم و در زمان محدود و کم بودن اطلاعات مورد نیاز بسیار دشوار است. محدودیت و فشردگی زمان، غافلگیری، استرس و مخدوش شدن اطلاعات، شرایطی است که هنگام وقوع فجایع رخ می دهد. در این میان ایجاد راهبردهایی برای بازتوانی مردم در برابر فجایع و به حداقل رساندن تلفات ضروری است تا بتوان با بر طرف کردن سختی ها و مشقات، برقراری شرایط عادی زندگی و سیستم جاری، جلوگیری و کاهش از خسارات و ایجاد زمینه های مناسب جهت انجام فعالیت های مربوط به بازتوانی، به آسیب دیدگان کمک شایانی کرد.

عدم آمادگی کامل در برابر فجایع و بالا نبردن سطح آگاهی و اطلاعات عمومی مشکلات ناشی از بحران ها را دو چندان می کند و امداد رسانی  را دشوار می کند. با در نظر گرفتن این موضوع که فجایع در حال افزایش هستند، آمادگی ضعیف جامعه در برابر آنها، انجام اقدامات مؤثرتری را می­طلبد. آمادگی فرد و خانواده امری حیاتی در افزایش بازتوانی جامعه است، به ويژه آنکه هنگام وقوع حوادث بزرگ، با محدودیت در ارائه خدمات فوریتی مواجه هستیم. حتی در کشورهایی پیشرفته نیز رهبران به شهروندان هشدار می­دهند که مردم تا ساعت ها پس از وقوع فجایع بزرگ، باید آمادگی بازتوانی فردی را داشته باشند.

در کتاب حاضر نگارنده با دنبال کردن رویکرد سیستمی تلاش خود را برای شناساندن مشکل، ضرورت مطالعة جمعیت هدف، طراحی درست پیام، و انتخاب مجراهای ارتباطی مناسب در شرایط اضطراری، آزمایش روش­های خوب، و ایجاد آمادگی در مردم برای بازتوانی در برابر فجایع انجام می دهد. مطالبی از جمله آمادگی مردم هنگام وقوع فاجعه، مدیریت خطر، شرایط اضطراری و فجایع، برنامه­ریزی اولیه هنگام بحران، تعیین راهبرد برنامه اطلاع رسانی بحران و اجرا و ارزیابی آن، و مطالعات موردی آموزش عمومی مدیریتِ شرایط اضطراری از جمله مباحث این کتاب است که امید است به مقابله با فجایع کمک شایانی کند.

مشاهده فهرست مطالب کتاب